مجموعه آموزشی ضوابط و مقررات معماری و شهرسازی شهرداری مشهد

سرفصل هاي آموزشی با توجه به اهمیت مطالب ودسته بندي آن دراین مجموعه آموزشی درقالب سه بخش بشرح ذیل انجام می شود:
بخش اول : مبانی
این بخش ازفصل هاي ذیل شکیل ت
وهدف ازآن آشنائی با مبانی و اصطلاحات شهرداري، حقوقی و فنی می باشد:
حقوق وقوا نین شهرداري - بازدید ساختمان )تئوري( - ضوابط و مقررات طرحهاي تفصیلی تحلیلی
بخش دوم :
دراین بخش مواردي که توسط سیستم وبه صورت خودکار انجام می شود به روش حل تمرین و محاسبات و تحلیل دستی جهت بالا بردن اطلاعات وآگاهی کاربران آموزش داده می شود و شامل فصل هاي ذیل می باشد:
تحلیل پرونده)تعیین
خلاف( - حلیل ت
کمیسیون ماده صد و محاسبات درآمد
بخش سوم:تکمیلی
دراین بخش ، روش کاربا سیستم و بازدید،آموزش داده می شودکه شامل فصل هاي ذیل می باشد:
کار باسیستم یکپارچه شهرسازي - بازدیدعملی
از تمام کسانی که ما را درجهت پیشبرد اهد اف عالیه معاونت شهرسازي ومعماري ،که همانا رضا یت مندي و تکریم ارباب رجوع می باشد، یاري نمودند کمال تشکر و قدردانی را داریم.

الف-آشنايی با سند و تعاريف مرتبط با مباحث حقوقی- شهرسازی
❖ سندوانواع آن
براساس ماده 1284 قانون مدنی سند عبارتست از: هرنوشته ای که درمقام دعوی يا دفاع قابل استناد باشد .
براساس ماده 1286 قانون مدنی سندازنظردرجه اعتباری که به آن داده می شود به دوگونه تقسیم می شود: رسمی وعادی

سندرسمی: براساس ماده 1287 قانون مدنی سندی است که دراداره ی ثبت واسنادواملاک يا دفاتراسناد رسمی يا نزد ماموران رسمی در حدود صلاحیت آنها وبرطبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد.
سندعادی: وفق ماده 1289 قانون مدنی ، غیر از اسناد مذکور در ماده 1287 اسناد عادی میباشند.

❖ تعاريف
در اين بخش عبارتهای زير در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
مال منقول: طبق ماده 19 قانون مدنی اشیائی که نقل آن ازمحلی به محل ديگرممكن باشدبدون اينكه به خوديامحل آن خرابی واردآيدرا گويند.
مال غیرمنقول: طبق ماده 12 قانون مدنی مالی را که نتوان ازمحلی به محل ديگرانتقال داد را گويند .
مالک رسمی: همین که ملكی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده و يا کسی را که ملک مزبور به اومنتقل گرديده و اين انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده يا اينكه ملک مزبور از مالک رسمی ارثاً به او رسیده باشد مالک خواهد شناخت.
دانگ: يک ششم زمین وملک. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 261 )
ششدانگ: تمامی يک پلاک يا يک ماشین ويا يک قريه. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 261 )
سهم: در بعضی از تقسیمات مالكیت افراد براساس سهام می باشد در اينصورت سهم هر مالک براساس سهام خودش محاسبه میشود.
شعیر: يک شانزدهم دانگ. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 261 )
مشاع: اجتماع حقوق مالكین متعدد درشیء واحد.
مفروز: هرگاه ملكی بین چند نفرباحدود،ابعاد ومساحت مشخص تقسیم شود را مفروزگويند. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 261 )
تحديدحدود: يعنی حدفاصل ملک موردتحديديا مجاوران به همراه طول،مساحت واحیاناً ،حقوقی که مورد تحديدهست )با مجاورين يا بلعكس( که نسبت به هم دارند. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 277 )
حدفاصل: عبارتست ازآثارمشخص کننده منتهی علیه هرحدبا مجاورکه درماوراء آن ملک مجاوراست.مانند:ديوار،پی وسنگچین و غیره.
ترصیف: عبارتست ازپیوست قسمتی ازبنا به قسمت ديگرمثل قفل وبست آجرها درطاقهای آجری متصل به ديوار .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 278 )
شارع: راه عبور عمومی دراسنادمالكیت به خصوص املاک قديمی .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 278 )
زقاق: منظورکوچه وبرزن ومعبرتنگ وکوچه بن بست می باشد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 278 )
اشکوب: به معنای بام، طبقه است ودراسنادثبتی منظورازاشكوب يک طبقه ازخانه است .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 278 )
نسق: ازنظر اصطلاحی عبارت است ازحق کشاورزی برای کشت روی زمینی که مالک آن ديگری است.

عرصه : به کل سطح زمین هر ملک که بر روی کل يا قسمتی از آن اعیان احداث می گردد، عرصه گويند.)تعاريف اوراق ممیزی املاک، ترتیب ممیزی املاک، وزارت کشور(
اعیان: يه کلیه مستحدثات اعم از ساختمان يا بنا، اشجار و يا غیره که بر روی عرصه قرار میگیرد اعیان گويند. )تعاريف اوراق ممیزی املاک، ترتیب ممیزی املاک، وزارت کشور(
وثیقه: عبارتست ازملكی که برای تامین ضمانت يا خواسته ای، توقیف يا درگروگذارده می شود. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 279 )

ملک قابل ترهین: ملكی قابل ترهین است که می تواند به عنوان وثیقه قبول شود. )راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 279 .)
کل عرصه: مساحت زمین طبق سند ارائه شده ازطرف مالک.
کل زيربنای مفید: مجموع مساحت زيربنای هرواحد آپارتمان باستناد صورتجلسه تفكیكی اداره ثبت.
مساحت مفید يک واحدآپارتمان: مساحت زيربنای خالص هرواحد آپارتمانی باستناد صورتجلسه تفكیكی اداره ثبت.
سهم العرصه: میزان سهم هريک ازمالكین مجتمع های مسكونی به نسبت زيربنای خالص واحدخود از زمینی که درآن ساختمان بناشده است را گويند.
کل عرصه *) کل زيربنای مفید/مساحت مفید واحد آپارتمان ( : سهم العرصه

سرقفلی: سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت، از مهم ترين مباحث مربوط به اجاره است که جايگاه بسیار مهمی در مباحث حقوقی و اقتصادی داشته، تغییر و تحول اين نهاد حقوقی و تقنین در اين باب همیشه حساسیت زا و بحث انگیز بوده است که خود دلیل بر نقش مهم و فراگیر اين نهاد در عرصه اقتصادی اجتماع می باشد. مجلس شورای اسلامی در سال 1376 ، آخرين قانون مربوط به موجر و مسترجر را به تصويب رساند.
از جمله مباحث تغییر يافته در اين زمینه، بحث سر قفلی بود که دستخوش تحولات عظیمی شد.
تعريف سرقفلی و حق کسب پیشه و تجارت
برای آن که بتوانیم تعريفی جامع از اين واژه در » حقی که تاجر برای تقدم در اجاره محل و ادامه تجارت خود دارد « حق سرقفلی عبارت است از حقوق ايران ارائه کرده باشیم، بايد برداشتی هماهنگ از آن وجود داشته باشد .
را دو » حق کسب و پیشه و تجارت « و » سرقفلی « حقوقی که مسترجر و موجر دارند، دو چیز مختلف است و دو مبنای مختلف دارد. علاوه بر اين که حق مختلف می دانیم .
در حالی که » پولی است که در ابتدای عقد اجاره به هر علتی، توسط مالک از مسترجر دريافت می شود « : بايد گفت » سرقفلی « اينک در تعريف حقی که تاجر يا صنعتگر در نتیجه جلب مشتری و شهرت و فعالیت خود، برای محل کارش قائل « حق کسب و پیشه و تجارت، عبارت است از حقی است که تاجر و کاسب نسبت به محلی پیدا می کند. اين «. همچنین در تعريف ديگری از حق کسب و پیشه و تجارت آمده است » می شود برای » حق ناشی از تقدم در اجاره، حسن شهرت، جمع آوری مشتری و رونق کسبی است که بر اثر عملكرد مسترجر محل به وجود آمده است
به سه تفاوت عمده اين دو عنوان می پردازيم: ،» حق کسب و پیشه و تجارت « و » سرقفلی « اثبات لزوم جداسازی دو واژه الف: سرقفلی فقط در اول عقد اجاره به مالک پرداخت می شود. بنابراين، کسب اعتبار و شهرت تجاری ، هیچ تاثیری در اين زمینه نمی تواند داشته باشد. در حالی که اساس حق کسب و پیشه و تجارت، بر شهرت و جلب مشتری است.
ب: با تعريفی که از اين دو واژه به عمل آمد و به مفهومی که بیان شد، فقها فقط با سرقفلی موافقند و حق کسب و پیشه را شرعی نمی دانند.
اين مطلب، دلیلی بر تفاوت ماهوی آن هاست.
ج: برخلاف حق کسب و پیشه و تجارت، مبلغ و میزان سرقفلی با توجه به موقعیت محلی، کیفیت بنا و تجهیزات عین مستاجره تعیین می شود، و مبلغ نهايی را موجر تعیین می کند.

سند مالکیت ثبتی
دفترچه پلمپ شده مخصوصی است که اداره ثبت براسا س محل وقوع ملک و باتوجه به عرصه واعیان و باستناد اطلاعات ثبت شده در دفتر املاک
آن را صادرمی کند .)فرهنگ ثبتی؛ص 118

❖ سايراسنادمالکیت
الف-اسنادعادی يا بنچاقی: دربعضی از موارد برای ملک سند مالكیت رسمی صادر نشده و افراد دارای دست خط هايی هستند که نشان دهنده مالكیت انها در ملک مورد نظر است .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 260 )
ب-تقسیم نامه: سندی است که مالكان مشاعی، با توافق با يكديگر، ملک يا املاکی را )مانندزمین يا ساختمان شامل چندآپارتمان( رابین خود تقسیم می نمايند .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 260 )
ج-سالاربخش: اين اصطلاح معمولا برای زمینهای کشاورزی رايج است وتعريف آن مشابه تقسیم نامه است با اين تفاوت که اين سند فقط بین مالكان معتبراست واعتبارديگری ندارد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 260 )
ح-ششدانگ مفروز: جداسازی و افراز سهم مشاعی و صدور سند ششدانگ برای سهم افرازشده می باشد.
د-سند مشاع: درمواردی که چند نفرشريک )به صورت جدانشده( مالكیت ملكی را داشته باشند آن ملک به صورت مشاع متعلق به همه شرکاء می باشد و همه آنها به نسبت سهم خود در هر ذره ملک شريک می باشند و هیچ کس نمی تواند قسمت خاصی را به عنوان سهم الشرکه برای خود جدانموده وآنرا تصاحب نمايد. مثلا: دو دانگ مشاع از تمامت ششدانگ يک ملک معین .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 260 )
ز-سند ششدانگ: املاکی که همگی و تمامت ملک معینی درمالكیت مالک معینی قرارگرفته باشد را گويند.)ترمینولوژی حقوق؛ص 392 )
ط- سند زمین شهری: اراضی که به نحوی از انحاء به دولت منتقل شده است ودر اختیار سازمان زمین شهری قرار گرفته است.
و-وکالت بلا عزل: تعدادی ازاملاک با تنظیم سند وکالت بلا عزل با حق انتقال ملک به خودوکیل وبا حق توکیل به غیر )ولو کراراً( در اختیار افراد قرار میگیرد، لذا فقط درصورتیكه برای اين نوع املاک بیع نامه نیز تهیه شده باشد، ملک می تواند به خريدارتحويل داده شود. به هرحال چون وکالت نامه بلا عزل به تنهائی دلیل مالكیت نمی باشد، لذا حتی با وکالت نامه بلا عزل اين نوع املاک قابل قبول به عنوان وثیقه نمی باشند مگردروکالت نامه تنظیمی قید شده باشد که وکیل حق دارد ملک را دررهن يا وثیقه يا تضمین قراردهد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 262 )
ه-قول نامه: قول نامه نوشته ای است که غالباً حاکی از توافق برواقع ساختن عقد بیع درمورد املاک است که شرايط قراردادی توافق ها مشمول ماده 10 قانون مدنی است ودرمواردی که خريدارو فروشنده قصد انجام معامله را دارند ولی مقدمات کار را فراهم نكرده اند به جهت اطمینان با همديگر در يک سند بانوشته عادی توافق میكنند ملک يا اموال معینی مورد عقد بیع قراردهند.)اباذری فومشی، منصور، نحوه عملی تنظیم و نگارش قولنامه ، 1386 )
به همین علت قول نامه دلیل مالكیت نیست وملكی که ازطريق قول نامه به تصرف درآمده قابل ترهین برای وثیقه نمی باشد، برای صدورسند مالكیت ممكن است لازم به صدورحكم دادگاه باشد که بیشترمواقع روندی بسیارطولانی دارد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 262 )

❖ آشنائی با انواع املاک ازلحاظ مالکیت
الف- املاک آزاد)قطعی، ملکی يا طلق(: به املاکی اطلاق می شود که مالک آن شخصی حقیقی يا حقوقی باشد که اختیار ايجاد بنا و نقل و انتقال آن را ازلحاظ عرصه و ابنیه )ساختمان( بدون نیازبه جلب رضايت ديگری داشته باشد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 265 ) )ملک طلق، به ملكی گفته می شودکه هیچ گونه حق عینی علیه آن ملک به ضررمالک وبه نفع ديگری وجودنداشته باشد.(
ب-املاک وقفی: املاکی می باشندکه دراختیار موقوفه هايی مانند آستان قدس رضوی، اوقاف يامتولی خاص وعام وقفی می باشد. اين نوع املاک اعم از زمین يا ساختمان، مغازه وغیره با شرايط خاصی در اختیار افراد قرار داده می شود و نقل و انتقال آنها در هر مرحله تابع شرايط خاص ومنوط نامیده می شوندکه » اعیان « و ساختمان و ملحقات موجود درآن » عرصه « به اخذ مجوز از اداره اوقاف يا متولی وقف می باشد. دراين موارد زمین قابل انتقال است .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه » اعیان « اگرعرصه وقف وسندمالكیت اعیان به نام مستاجر وجود داشته باشد به شرط موافقت موقوفه ارزيابی املاک،ص 265

انواع اسناد موقوفه بدين شرح می باشد:
موقوفه خاص: وقفی است که اختصاص به افراد معینی داشته باشد.مثل وقف براولاد.
موقوفه عام: وقفی است که راجع به جهات عامه يا عنوان عام باشد.مثل وقف برمساجد يا ايتام.
ج-املاک مصادره ای: به املاکی اطلاق می شود که به هردلیل به حكم دادگاه از مالک يا مالكان ، به نفع دولت يا يكی ازبنیاد ها سلب مالكیت شده است .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 265 )
د-املاک رهنی: به املاکی گفته می شود که دررهن بانک، ارگان، سازمان يا شخص حقیقی درآمده است به آن معنی که مالک به منظور اخذ وام يا پرداخت ديون معوقه خود ملک مورد نظررا بطور موقت به ازاء مبلغی و زمان مشخص به ديگری واگذار می نمايد. بديهی است اين املاک بدون فک رهن امكان واگذاری به ديگری يا ارزيابی به عنوان وثیقه وجودندارد .)راهنمای فنی وحقوقی نحوه ارزيابی املاک،ص 265 )

❖ آشنائی با اصطلاحات متداول اسناد
پلاک ثبتی: هرگاه ملكی بصورت قانونی در تملک اشخاص حقیقی يا حقوقی قرار گرفته و مشخصات مربوط به آن اعم از نام مالک، مساحت زمین و يا حدود ملک در اداره ثبت اسناد و املاک ثبت شود به هنگام ثبت اين اطلاعات، پلاکی به ملک تعلق می گیرد که شامل شماره فرعی ،شماره اصلی، شماره قطعه و نام بخش ثبتی می باشد.
بخش ثبتی: که در صفحه دوم اسناد مالكیت قراردارد، نشان دهنده تقسیمات جغرافیايی کشور )شهر، روستا و ...( می باشد.
پلاک ثبتی: در اسناد مالكیت بعنوان شماره ملک درج می گردد. شماره پلاک ثبتی در سمت راست و بالای صفحه دوم سند مالكیت و تحت عنوان شماره ملک نوشته میشود و معمولاً بصورت اصلی و فرعی درج گرديده است که شماره اصلی و شماره فرعی به وسیله ممیز)اعشار( از يكديگر مجزا بصورت عبارت نوشته میشود .پلاک ثبتی اصلی » ملک و محدوده آن « شده اند و شماره قطعه در صورت وجود در صفحه سوم سند مالكیت در قست به تدريج تفكیک و به قطعات کوچكتر تقسیم شده است )فرعی( که با توجه به تقسیمات و ضوابط و معیارهای ثبتی در اداره ثبت اسناد، شماره فرعی مجزا شده از پلاک فرعی قبلی را برای آنها تعیین می کنند لذا يک سند ممكن است چندين شماره فرعی مجزا شده از پلاک فرعی ديگری داشته باشند. املاکی که عرصه آن موقوفه آستانقدس يا اوقاف است و برای زمین، اجاره خط تنظیم شده است دارای شماره قطعه و نام اراضی می باشد که در اجاره خط در قسمت مورد اجاره شماره قطعه زمین و نام اراضی قید می گردد.
به عنوان مثال : پلاک فرعی 18 مجزا شده از 150 از 80 از 10 اصلی بخش 9 مشهد.
تفکیک وتجمیع عرصه: زمانیكه يک قطعه زمین به دو قطعه يا بیشترتقسیم شود راتفكیک زمین گويند وچنانچه عكس ، آن دو قطعه يا بیشتر با هم ادغام شوند را تجمیع گويند. لازم بذکراست دراصطلاح ثبت تفكیک هم درعرصه وهم دراعیان انجام می شود.
تفکیک اعیان: جهت مشخص نمودن میزان سهم خالص زيربنای هر واحد آپارتمانی وتعیین مشترکات و مشاعات بنا تفكیک انجام میشود.
تعريف تفکیک وافراز
تفکیک: دراصطلاح ثبتی عبارتست ازتقسیم يک قطعه بزرگتر )مال غیرمنقول ( به قطعات کوچكتر .
به عنوان مثال: تقسیم يک زمین 5 هزارمترمربعی به قطعات 200 مترمربعی . دراين صورت با صدور اسناد جدا ازهم و با ابطال سند اولیه عمل تفكیک انجام می شود.
ا فراز: چنانچه دو يا چند نفرنسبت به ملكی بطور مشاع مالكیت داشته باشند؛ هريک ازآنها می توانند نسبت به افراز سهم مشاع خود از ساير مالكین ديگر اقدام نمايند. اين عمل را در اصطلاح حقوقی و ثبتی افراز گويند .
تفاوت بین تفکیک وافراز
1 - درتفكیک ملک با داشتن مالک واحد يا چند مالک قابل تفكیک است ولی در افراز مالكیت بیش از يكنفر می باشد.
2 - تفكیک با رضايت ودر حالت تفاهم مالكان مشاع انجام می پذيرد ولی افراز درحالت عدم تفاهم و اختلاف درمالكیت و قطع اشتراک انجام مپذيرد .
3 - درتفكیک به سهم مالكان درکل ششدانگ توجهی نمی شود ولی درافراز رعايت و توجه به سهم هريک ازمالكان مشاعی ضروری میباشد.

4 - تفكیک فقط تقسیم ملک يا جدا سازی سهام به همراه تقسیم ملک است اما افراز تقسیم ملک توام با تعیین سهام مالكان مشاعی است و قطعات افرازی به نسبت سهم مالک مشاع به آنان اختصاص می يابد ولی در تفكیک اين ضرورت نیست و مالک می تواند ملک خود را با رعايت ضوابط و مقررات شهرداری به هر ترتیبی که می خواهد تفكیک نمايد.
5 - تنظیم تقسیم نامه پس از عمل تفكیک میان مالكان مشاعی با توافق طرفین صورت میگیردکه درغیراين صورت )عدم توافق( عمل تفكیک ابطال و می بايست افراز صورت پذيرد.
6 - اعتراض ازطرف هريک از شرکاء در زمان تفكیک باعث توقف عملیات خواهد شد ولی در افراز اعتراض شرکاء قابل پذيرش نمی باشد.
❖ آشنائی با تعدادی ازمواد قانون ثبت
تعريف ماد تین 21 و 22 قانون ثبت
ماده 21 : صدور اسناد مالكیت املاک جاری که فاقد سابقه ثبتی در دفتر املاک اداره ثبت می باشند. بديهی است صدور سند مالكیت نسبت به املاک جاری وقتی امكانپذير است که تعیین حدود و مساحت آنها به عمل آمده و زمان واخواهی نسبت به اصل تعیین حدود بلامعارض سپری شده باشد.
ماده 22 : صدور اسناد مالكیت املاک ثبتی که دارای سابقه ثبتی در دفتر املاک اداره ثبت می باشند صدورسند مالكیت با ارائه مدارک و مستندات لازم به اداره ثبت امكانپذير می باشد .
تعريف مادتین 147 و 148 اصلاحی قانون ثبت )فرهنگ ثبتی ص 173 )
صدوروتعیین وضع ثبتی اعیانی املاکی که اشخاص تا تاريخ 1 / 1 / 1370 برروی زمین ها ايجاد نموده اندکه بواسطه موانع قانونی ؛ تنظیم سند رسمی برای آنها میسرنبوده است.لازم بذکراست صدور اين نوع سند دارای شرايط خاصی بشرح ذيل می باشد:
1 - احراز تصرف بدون معارض توسط متصرف )مالک( .
2 - نداشتن معترض ؛ چنانچه بین اشخاص درتصرف اختلاف باشد موضوع می بايست ازطريق هیئت حل اختلاف رسیدگی شود.
3 - ارائه سندعادی مالكیت.
4 - عدم تعلق عرصه به اوقاف يا دولت ياشهرداری.
5 - يكی بودن مالک عرصه واعیان.
6 - دارای وجود سابقه ثبت باشد يعنی اين که برای ملک مورد تقاضا اظهارنامه ثبتی درحدود ضوابط قانونی تنظیم شده باشد .
تبصره 1 : چنانچه اتخاذ تصمیم نسبت به بند 5 برای رئیس ثبت مقدورنباشد موضوع به هیئت حل اختلاف ارجاع خواهد شد.
تبصره 2 : چنانچه جهت کارشناس تشكیل پرونده امكان تشخیص نوع سند به لحاظ اسناد 147 و 148 نباشد می بايست ازاداره ثبت اسناد استعلام شود.
قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی
ماده 1 به منظور صدور اسناد مالكیت ساختمانهای احداث شده بر روی اراضی با سابقه ثبتی که منشا تصرفات متصرفان، نیز قانونی است و همچنین صدور اسناد مالكیت برای اراضی کشاورزی و نسقهای زراعی و باغاتی که شرايط فوق را دارند لكن بهعلت وجود حداقل يكی از موارد زير، صدور سند مالكیت مفروزی از طريق قوانین جاری برای آنها میسور نمیباشد، در هر حوزه ثبتی هیات يا هیاتهای حل اختلاف که در اين قانون هیات نامیده میشود با حضور يک قاضی به انتخاب رئیس قوه قضائیه، رئیس اداره ثبت يا قائم مقام وی، و حسب مورد رئیس اداره راه و شهرسازی يا رئیس اداره جهاد کشاورزی يا قائم مقام آنان تشكیل میگردد. هیات مذکور با بررسی مدارک و دلايل ارائه شده و در صورت لزوم انجام تحقیقات لازم و جلب نظر کارشناس مبادرت به صدور رای میكند.

جهت مطالعه بیشتر به فایل پیوست مراجعه نمایید.